Bonen in een Middeleeuwse Tuin
Al weer flink wat jaren geleden kocht ik in zo’n echte boekwinkel in Straatsburg, vlak bij de Place Broglie, een boekje over middeleeuwse tuinen in Frankrijk. Iedere keer wanneer we naar het zuiden afreizen gaat het mee en proberen we ‘toevallig’ langs zo’n tuin te gaan. Fantastische smoezen voor omweggetjes. Het boek bespreekt verschillende soorten middeleeuwse tuinen: die van abdijen en kloosters, die van landgoederen of juist stedelijke herenhuizen, die van boerderijen en dorpen. Evenzovele tripjes naar het paradijs. Lang niet alle tuinen staan er in. En er zijn natuurlijk schitterende tuinen uit andere perioden in onze geschiedenis waar je beslist eens heen wilt.
Ieder hoofdstuk heeft een eigen inleiding met schitterende plaatjes. Zoals dit hierboven van bloeiende tuinbonen en kikkererwten. Het staat in het boek van Platearius, over medicijnen en – dus – over voeding. Mattheus Platearius schreef in de 12de eeuw in het Latijn zijn boek over huismiddeltjes, later in het Frans vertaald. Het opmerkelijke is dat dit boek alfabetisch was gerangschikt en dat alle planten zijn afgebeeld. Heel modern. Het boek was zo populair dat het aan het eind van de 15de eeuw zelfs gedrukt werd.
Wat zegt hij over deze peulvruchten? “Peulvruchten zijn nog voedzamer dan gerst. Vooral omdat ze sneller verteren dan graan en lekker veel winden veroorzaken. Zoals gist het brood doet rijzen, zo bollen de peulvruchten ons vlees op. Als je overtollige haargroei wilt vermijden, dan kun je het best wat bonenmeel op die plaats smeren, dan groeit het haar niet meer.’
Hmmm, toch maar liever in een soepje of als snack?
Jardins Médiévaux en France, Marie-Thérèse Gousset, 2003