Sinaasappel, China appel, Oranjeappel

Gisteren was ik op bezoek bij de oude sinaasappelboompjes van Paleis het Loo. Zo ontroerend. Ze staan weelderig te bloeien nu en dragen ook vrucht. Heel bijzonder om fruitbomen te zien die dat tegelijkertijd doen. De bloemen geuren heel sterk, een beetje een zoet-weeïge geur die vroeger heel populair was. 
In de oude kookschriftjes en kookboeken komen de sinaasappels onder twee namen voor, vaak gebroerderlijk naast elkaar: oranjeappels en china of sina appel, zeg maar sinaasappel. Waarom?

We hebben het eigenlijk over twee rassen. De Citrus aurantium, die al vanaf de 17e eeuw de Oranjerie bewoont (zuur en meestal ook bitter). En de Citrus sinensis, de zoete sinaasappel.
Mogen we dus wel aannemen dat receptuur voor de oranjeappel om de zure bittere gaat. Meestal marmelade recepten. En sinaasappelgelei, meestal chinaasappel, china appel, sina appel, van de zoete Chinese sinaasappel.

En dan hebben we nog de Jaffa. Een cultivar met een dikkere schil die langer houdbaar is. Ontwikkeld in de 19e eeuw in het gebied rond de havenplaats Jaffa, vanwaar ook de export verliep.
Goed, de paprikapoeder van eergisteren ging dus in de sinaasappelgelei. Beetje saai toetje knapte daar reusachtig van op. Aanrader!

Op het schilderij van Van der Helst Mary Stuart, echtgenote van stadhouder Willem III, die de oranjerie begon. Reusachtig hip en chic toen, sinaasappelboompjes verzamelen. Ze heeft een aurantium (oranjeappel) in haar hand.