Pestazijn

Bij de boekantiquair kocht ik ik een facsimile van een boekje uit 1730 met veel recepten hoe je vieze wijn lekker kunt maken, en meer van dat soort (on)nutte zaken. Daarnaast nogal wat recepten om smaakjes aan brandewijn te geven, van jeneverbes tot anijs, van citrusvruchten tot karwij. Hmmm, ik geloof het. Allerhande huismiddeltjes tegen akelige ziekten staan er ook in. Tijdens het onderzoek naar de pomanders struikelde ik over recepten voor pestmiddeltjes, mét de ingrediënten uit de pomander. Terloops meldde een auteur het bestaan van pestazijn. Nooit van gehoord. Maar zoals dat gaat. In dit boek maar liefst drie recepten voor pestwater. Heeft trouwens weinig met water te maken. Lees maar even mijn hertaling van zo’n recept mee:

Recept ten tyde van Pest

Neem van de navolgende kruiden ieder een hand vol:
Wijnruit, kruizemunt, alsem, lavendel, rozemarijn, tijm en jeneverbessen. Daarop moet je acht pinten wijnazijn gieten. Dat mengsel moet je in een geglazuurde pot doen, met deeg rondom het deksel goed van de buitenlucht afgesloten. Deze pot zet je acht dagen aaneen in de warme as van het vuur. Dan giet je de boel door een doek en perst die goed uit. Vervolgens gaat er een ons kamfer bij, waarna je het geheel in goed afsluitbare flessen giet.

Hoe gebruik je dit spul? Iedere dag je mond er mee spoelen, en op je slapen en neusgaten smeren. en je kunt desnoods ook met een klein sponsje je neusgaten van binnen bestrijken. 

Hmmm. Don’t try this at home. Alleen al die kamferlucht vinden we afschuwelijk tegenwoordig. En pest is een beetje uitgeroeid gelukkig.
Op het plaatje de wijnruit. Werd dus ook gebruikt om slechte wijn mee op te peppen vroeger. Maar heerlijk om in de bouillon mee te laten trekken.