Bourgondische feesten

Weer zo’n fijn degelijk boek. Net verschenen: De Hertog en zijn Staten: de eenwording van de Bourgondische Nederlanden, ca 1380- ca 1480. Geschreven door historicus Robert Stein. Veel feiten, logisch bijeengebracht, goed verteld en dus leesbaar. Niet een werkje voor een achternamiddag, maar om lekker af en toe een hoofdstuk van beet te pakken. Staat er iets over eten in? Jazeker, zo lees ik over het aantal feesten en banketten dat de hertogen aanrichten. En de steeds uitdijende hofhouding. Van 70  tot 100 en dan loopt het op tot wel 500 onder Filips de Stoute. Maar dat was uitzonderlijk. Een paar jaar later was dat al weer gehalveerd. Zo in de eerste decennia van de 15e eeuw hebben de verschillende graafschappen en hertogdommen hier 200+ hovelingen om zich heen. Die dien je bezig te houden. Met toernooien, feesten en banketten kleedde je  het hof aan, gaf je het status. Daar ontkwam je niet aan. Het kostte natuurlijk wel bakken vol geld.  Ook in Luxemburg wisten ze er van mee te praten. De Luxemburgse hertogin Elisabeth von Görlitz slaagde er maar niet in haar huishoudboekje op orde te krijgen. Ze bracht haar jeugd door in Praag, was een kleindochter van de Duitse keizer Karel IV, en tussen 1411 en 1443 bestierde zij – of haar echgenoten – Luxemburg.  Eerst trouwde ze met Anton, hertog van Brabant en Limburg. Daarna met Jan van Beieren, prins-bisschop van Luik. Je weet wel, die met Jacoba van Beieren in de clinch lag over het graafschap Holland. 
Wat schrijft de geschiedenis over Elisabeth?  ‘Sie was ain Puelerin, ut vertät das ihr unnützlich’ (ze was een del en verspilde haar erfgoed), aldus de Weense kanunnik Ladislav Sunthaim (†1513). Nou ja, die zal niet geheel onbevooroordeeld zijn geweest. Ze was kennelijk minder van het klooster- en iets meer van het hofleven. Feesten dus, in die 14e en 15e eeuw. Volgende blog een recept om dat een beetje na te doen.