Asperges van de Verstandige Hovenier
Antwerpse School, 17de eeuw Stilleven – Keukentafereel met kreeft en asperges
Hoe deden we dat? Asperges telen in de 17de eeuw? Het staat te lezen in de Verstandige Hovenier uit 1669. Wanneer je zijn aanwijzingen volgt komt het goed. Maar neem er een paar jaar de tijd voor. De hovenier geeft wat tips ter bereiding. De Verstandige Kock heeft een kleine variatie in petto. Niet te gaar koken, die asperges! Beiden maken deel uit van Het Vermakelijk Land-Leven
Ik laat de oorspronkelijke tekst staan. Het is soms misschien wat lastig, maar hardop lezen helpt dan.
De Aspergies begeeren veel oeffeningen, voor eerst dat men de plaats een jaar te vooren bereyden, daar men se wil setten en die te stellen van vette zware wel-door-wroghte aerde. Daartoe sal men de beddinge uyt graven vier voet diep en die op vullen laegh om laegh met goede koe-mis en vette aerde tot op de hoogte van drie voeten. Daarna sal men daar op leggen twee-jarige planten van aspergies en dat met soo veel regels als na proportie het bedde breedt is. Hier (op) sal men dan wederom stroyen een hele voet aerde.
Jan Davidz de Heem – Stilleven met asperges – Statens Museum. Klik op de plaat voor een grotere versie
Des winters sullen deze Bedden gedeckt worden met koeye- of paerde-mis of stroo. Men moet de aspergies voor het vierde jaar niet snijden ende van yedere plant twee of drie scheuten laten tot zaet schieten want al de scheuten wegh te nemen soude de onderganck der plante zijn. En staet te mercken dat men de scheuten die tot saet gekomen zijn niet zal afsnijden voor al eer het tot sijn volkomen rijpte is. ’t Welck geschiet in ’t laetste van de Somer of Augustus; van dit saet werden weder nieuwe planten gezaeyt.
Men stooftse of werden alleen gesoden met olij, azijn, peper en souf of met Boter en noten-moschaet gegeten.
De Verstandige Kock of Sorghvuldige Huyshoudster
Van Aspergies
Aspergies worden slechts ghekoockt niet al te murruw en dan gegeten met oly en azijn en peper, of anders met gesmolten boter en gheraspte notemuskaten.