Romeinse boerenwijsheid

 

Deze zomer nam ik mij voor om Columella nu maar eens integraal te gaan lezen. Meestal pik je er de culinaire stukjes uit – en daar zijn er genoeg van – maar wat heeft de man eigenlijk nog meer aan wijsheden opgeschreven in zijn ‘De Re Rustica’ ?  Ik dis er zo een paar op.

Lucius Junius Moderatus Columella werd geboren in Cadiz (Gades in het Latijn) in de Romeinse provincie Baetica in Zuid Spanje, ergens aan het begin van onze eerste eeuw. Zijn belangrijkste bron van informatie is misschien wel zijn oom Marcus Columella geweest, een in die tijd befaamde hereboer in Baetica. Lucius schijnt er in zijn jeugd veel tijd te hebben doorgebracht. Toch schijnt hij het merendeel van zijn leven niet in Spanje, maar in Latium te hebben doorgebracht. Uitstapjes naar Syrië en Cilicia heeft Columella ook al gemaakt. Waarschijnlijk is dat gebeurd toen hij in het leger zat. 
Maar we kennen deze Romein dus niet vanwege zijn grote militaire verdienste. De twaalf boeken over het boerenbedrijf en en een boek over bomen blijken zijn belangrijkste verdienste.

Zijn zijns schrijfsels nu ook vermakelijk en leerzaam? Zeker. Hier, uit zijn eerste boek. een boerenwijsheid:

‘Bewonder grote boerenbedrijven, maar neem zelf niet een grotere dan je aankunt. De boer moet zijn land de baas blijven, en niet onderworpen worden door zijn akkers.’   

Zit wat in. Morgen verder.