Romeins eten

Gisteren mocht ik in Amersfoort vertellen over de Romeinse keuken in het Meridiaancollege. En lekkere hapjes laten proeven natuurlijk. Praten over eten zonder iets erbij te proeven is een soort droogzwemmen. Leuk, maar niet helemaal echt.
Dit jaar is Vergilius eindexamenonderwerp en dat kwam goed uit. Er is een gedicht over kruidenkaas – Moretum – dat toegeschreven is aan Vergilius. Een aantal jaar geleden begon ik het te vertalen, maar tegelijkertijd was Vincent Hunink daar ook mee bezig. Toch heb ik zo mijn twijfels over de oorsprong van het gedicht. De beschrijving van de moestuin lijkt meer op een Renaissance-marktscène: alle planten van alle seizoenen zijn tegelijkertijd oogstbaar: asperges, bietjes, pompoenen, knoflook en meer. En bij de beschrijving van het bakken van het brood voor het ontbijt wordt wat gerommeld met de hoeveelheden graan die boer Simylus afmeet. Vijf kilo graan zou echt wat veel zijn voor een broodje zonder zuurdesem of gist. Lees je de tekst iets anders en ga je uit van een mogelijke spelfout dan zou het om een paar ons gaan, en dat klinkt wat aannemelijker voor het malen met een met de hand aangedreven maalsteen.
Zo maakt Simylus zijn brood:

Hij strooit het fijne meel zorgvuldig op een geschuurde plank
en giet lauwwarm water erover. Mengt dan het vocht
en het meel dooreen en wrijft het samen
en doorkneedt de taaie massa, die het water opzuigt.
Af en toe strooit hij wat zout op het mengsel.
Het deeg strijkt hij glad en met de hand vormt hij een ronde bol
Dan kerft hij er een diep ruitpatroon in.

We bakten het na, met volkorenmeel en een beetje zuurdesem. Dan ziet het er uit zoals op het plaatje. Heel goed eetbaar. Zonder gist wordt het vrij hard.