Rijntje en Johannes
Afgelopen dagen te druk geweest met Rijntje om te bloggen. Maar het is er dan eindelijk, het boek over Rijntje Biljardt: Rijntjes Keukengeheimen. De levensloop van Rijntje en de eetgeschiedenis lopen als een rode draad door het boek.
Rijntje is de eerste keukenmeid en kokkin met een naam, gezicht en stem. De titelprent heeft Johannes Steyn van haar gemaakt, in haar keuken aan de Herengracht in Amsterdam. Zij werkte toen voor stadsadvocaat Pibo Brugmans. Maar ze kookte ook voor (dan nog kroonprinses) Anna Paulowna op Soestdijk. Een hele stap voor de timmermansdochter uit Lochem.
Dinsdag ontving Johannes van Dam het eerste exemplaar van Rijntjes Keukengeheimen in de keuken van Rijntje. We waren te gast bij Dicky en John, die nu in die prachtige marmeren keuken wonen. Het geeft een heel bijzonder gevoel om in zo’n mooie omgeving welkom te zijn. Gisteren was ik er weer, met de crew van Eén Vandaag. Vrijdag de uitzending, eerst Koffietijd in de ochtend, dan na het nieuws van 18.00 uur Eén Vandaag. Fijn, zoveel aandacht voor Rijntje.
Twee weken geleden wist ik nog niet dat dit Rijntjes keuken was. Met collega-grachtengordelkookboekschrijfster Margriet de Roever ben ik naar het Stadsarchief gegaan, waar we het juiste adres vonden. Tjonge, wat zijn de grachtenhuizen vaak omgenummerd. Dat was een maand of wat geleden. Maar toen was ik te druk met de technische productie van het boek. Ik stuurde de titelprent in die tussentijd naar de Rijksdienst voor Kunsthistorische Documentatie, waar ze met een vergrootglas ontcijferden dat Johannes Steyn de prent getekend én gegraveerd had. Bijzonder.
Hij woonde in de Leidsestraat, niet zo ver van Rijntje vandaan. De drukker zat om de hoek aan de Leliegracht. Het paste allemaal.
En zo heb ik op een mooie maandagmorgen gewoon aangebeld, met de titelprent in mijn handen, en gevraagd: is dit uw keuken? En mag ik even kijken? Het mocht allemaal. Vanaf dat moment kreeg Rijntje een nieuwe dimensie.
Meer over de speurtocht naar Rijntje tijdens de luisterlunch van 12 mei in Kasteel Groeneveld, aanmelden: info@grandcafegroeneveld.com
Oh spannend. Zou Rijntje toch echt het meisje op de prent zijn? Maar woonde Rijntje in 1840 toen het boekje werd gedrukt niet in Den Haag?
De prent is waarschijnlijk al in 1839 gemaakt, het is echt Rijntje in haar keuken. In 1841 definitief in Den Haag als zelfstandig cateraar met een 'Koksaffaire'.