Punch
Nog zo’n verwarmend drankje. Punch. Maar vergis je niet je hebt Punch en punsch. Wanneer je in Wenen bij zo’n Kerstmarkt een mok punsch krijgt is dat wezenlijk iets anders dan de punch.
Punch is een drankje dat in de loop van de 18e eeuw West Europa verovert. Tijdens de research voor Mozarts Menu liep ik er op verschillende plaatsen tegen aan. Leopold Mozart schrijft bijvoorbeeld vanuit Londen: `Punch is een drank bestaande uit water, rum, suiker en
limonade. Het wordt naar believen warm of koud gedronken. Rum is een soort
brandewijn, gestookt van een vrucht uit West-Indië. Het is speciaal voor de
maag. Punch met een pijp tabak is typisch Engels.’ Punch schijnt te zijn afgeleid van het woord pons, dat vijf betekent in het Sanskriet, hetgeen weer slaat op
de vijf ingrediënten die er van oorsprong in zouden moeten zitten, namelijk rum
of arak, citroensap en suiker. De Encyclopedie van Diderot geeft de andere
ingrediënten niet. Wat ze er uiteindelijk in Oostenrijk van gingen brouwen is een uitgebreidere versie, zoals hieronder. Of de Kerstmarktpunsch van wijn, thee met naar believen een scheut kersenlikeur, of ander vruchtensmaakje. Zoet, verwarmend en als je niet op past wordt je er ontzettend teut van.
Herrenpunsch
Dit heb je nodig
voor 12 glazen: 1 citroen, 6 sinaasappelen, 1 vanillestokje,
15 g gedroogde oranjebloesem, 15 g zwarte thee, 1 l kokend water (of wat meer, dat hangt er van af hoe sterk je hem wil maken, hoe sterker hoe meer voor echte ‘herren’) , 1 kg suiker, 2 dl marasquin of kirsch, 1 fles droge witte wijn. 1 fles stevige rode wijn, 3 dl madera, 7 dl arak.
En zo doe je het: Trek
de thee in de helft van het kokende water, laat vijf minuutjes trekken en haal
dan de thee eruit. Los de suiker in de rest van het kokende water op en doe er
het vanillestokje en de oranjebloesem bij. Laat ook dit trekken tot het
afgekoeld is. Giet het door een zeef bij de thee. Voeg het sap van de
sinaasappelen en de citroen toe en roer even om. Doe er dan de marasquin, de
witte en rode wijn, madera en arak bij en verwarm het geheel, maar het mag niet
koken. Warm opdienen op koude dagen.
De schitterende zilveren punchbowl op het plaatje was ooit te koop bij Christies, daar komt de foto vandaan. Binnenkort mag ik trouwens optreden bij het Veilinghuis in Amsterdam. Vanwege de aankomende veiling van Oude Meesters. Zitten schitterende eetschilderijen bij!