Pepernoterevolutie – Duits zusje
Kennen andere landen dan geen pepernoten? Nou, nee, niet zoals wij. Ik vond nog één Duit recept, maar dat is qua samenstelling en uitvoering totaal anders. Lees maar zoals het beschreven staat in De Gecroonde Kraeckeling, cultuurgeschiedenis van de bakkerskunst, uit het Duits bewerkt door Wina Born in 1968 en door mij opnieuw hertaald:
Pepernoten
Dit heb je nodig: 500 gram suiker, 5 eieren, 500 gram bloem, 80 gram fijngesneden sukade, een kwart geraspte nootmuskaat, 10 gram kaneel, mespunt gemalen kruidnagel, mespunt gemalen piment, mespunt peper.
En zo doe je het: roer eieren en suiker tot een dikke, schuimende massa en meng er dan geleidelijk de bloem en de specerijen door. Kneed het mengsel tot een glad deeg en rol dit uit tot een lap van een kwart centimeter dikte. Steek er met een likeurglaasje kleine rondjes uit en laat die op een met bloem bestoven bakblik een nachtje rusten. Bak ze in een matig hete oven.
Naar: Friedelin, Gründliche Unterweisung zur Selbstanfertigung aller nur erdenkbaren Conditoreiwaren, ein Handbuch zum Gebrauch der Hausfrauen und Köchinnen, 2 Teile, Berlin, 1794.
Er gaat relatief veel nootmuskaat in, en in plaats van staartpeper een mengsel van piment en peper, waarvan er relatief weinig in gaat. Kruidnagel komt erbij. Ook dit is weer een recept dat in de 18e eeuw is gepubliceerd. Maar aangezien ik het origineel niet ken weet ik niet of het mengsel van piment en peper en kruidnagel een vinding is van Wina Born ter vervanging van staartpeper, of dat het origineel is.
Deze ‘pfeffernusse’ worden in Duitsland nu nog gemaakt, met iets gewijzigde specerijenmix. Er gaat nu ook gemberpoeder bij. Het zijn typische Kerstseizoenskoekjes. Dat dan weer wel.