Oost Indische Kers

Gisteren kregen we spannende spice mixen van Original Spices te proeven, bereid door Jonnie Boer en zijn team in het Atelier van de Librije. Een bijzondere ervaring. Zo mooi wanneer mensen liefdevol en geconcentreerd aan het werk zijn met mooie producten. Over de spices schrijf ik een andere keer, eerst ruiken en proeven in de eigen keuken. Maar één van de garneringen was een piepklein blaadje Oost Indische kers. Zo lekker en zo gemakkelijk in eigen tuin te kweken. Doen hoor, volgend jaar! Het blaadje herinnerde me aan deze
prachtige aquarel van Oost Indische Kers van Costanzo Felici (1525-1585).
Hij was arts en botanicus en praktiseerde in het Italiaanse Rimini. Onderhield een
levendige correspondentie met de botanicus Ulisse Aldrovandi in Bologna,
waarbij zaden, wortels en gedroogde planten werden uitgewisseld, of
zelfs fossielen en vissen.

Stukje geschiedenis

O.I.
Kers, oftewel Nasturtium is genoemd naar de waterkers, Nasturtium
officinalis. De soorten die wij nu kweken zijn terug te voeren op twee
soorten die uit Peru afkomstig zijn. Ze werden
meegenomen door de Spaanse conquistadores aan het eind van de 15e of
begin van de 16e eeuw. Dat is waarschijnlijk de Tropolaeum minus
geweest, met gele bloemen.
Volgens de Jezuïten gebruikten de Incas de
plant in de salade en ook als geneeskrachtig kruid. Aan het eind van de
17e eeuw introduceerde een Nederlandse botanicus de wat grotere
Tropolaeum majus, met donkere oranje bloemen en rondere bladen. Vanwege
de levendige ruilhandel tussen de botanici in Europa verspreidde de Oost
Indische Kers (die dus eigenlijk eerder een West Indische Kers is) zich
al snel. Niet alleen vanwege het decoratieve karakter van de eenjarige
plant, het gemakkelijke zaaien en onderhouden, maar ook voor de
culinaire aspecten. Onrijpe zaden en bloemknoppen werden in het zuur
ingemaakt als plaatsvervanging voor kappertjes, de bloemen en jonge
blaadjes gingen door de sla.
Helemaal populair werden ze toen ze in de tuinen van Lodewijk de Veertiende te bewonderen waren.
Het
seizoen is voorbij. Ik struikelde in de moestuin over wat snotterige
uitlopers en hoop dat de planten zichzelf hebben uitgezaaid, zodat ik
volgend jaar op verrassende plaatsen er weer wat tegenkom. Ze doen het –
zoals op het plaatje te zien – ook uitstekend in potten en bakken.