Nootmuskaatraspje

Er bestaat zo’n gezelschapsspelletje. Je gaat met vakantie en je neemt mee. In de kring noemt iedereen een item, met daarbij die van alle voorgangers erbij. Optelrijtje dus. Wie het eerst de volgorde niet weet, of niet meer alles weet valt uit. Nu, bij ons is het omgekeerde het geval. We nemen zo weinig mogelijk mee op reis, om zoveel mogelijk mee terug te kunnen nemen. Vooral boeken dus. Uit de Eifel keerde ik terug met een stapel  boeken. Waaronder een prachtig boek over geurflesjes en pomanders. Meer een catalogus van wat er in Duitsland zo al te vinden is. En daar staat ook dit prachtige nootmuskaatraspje bij. Van hout en been met een ijzeren raspje.
Het ding is het boek een beetje ingesmokkeld, waarschijnlijk omdat de schrijvers het net zo’n prachtig ding vonden als ik. Met die schitterende ‘kop’ waarin de noot bewaard kon worden. In de grote mond vol tanden. Hij dateert uit de 17de eeuw en is dus ‘vroeg’, zeker voor Duitsland. Helaas staat er niet bij waar het raspje zich bevindt en van wat voor soort hout het is gemaakt. Jammer. Want je wilt zo’n ding op z’n minst even kunnen bewonderen of nog liever: even vasthouden en proberen.

Het is een miraculeus gevalletje, in alle opzichten. Parallellen vind je nauwelijks. Er is een vergelijkbare uit Nederland, maar zonder de mythologische versiering. Voor 20 eeuwen vonden we een vroege aardewerk rasp, bruikbaar maar onelegant. Duitsland had geen rechtstreekse toegang tot nootmuskaat, geen echt zeevarende natie, en zeker geen handelsposten in de Verre Oost. Nootmuskaat was dus kostbaar en bijzonder. Daar maakte je een opvallend en chic raspje voor.