Lijsters vangen

Op zoek naar heel iets anders was ik. Maar zoals dat gaat, ik belandde in een gedicht van Barlaeus tegen het vangen van lijsters. Het is een metafoor, het gaat over tirannen, vrijheid, strenge rechters en meer. Maar en passant krijg je een scherp beeld mee van de praktijk op de vogelbaan. Hier een stukje, dat ik gemakshalve maar wat hertaal.

Maar ’t doden en wurgen
van het vliegende geslacht
Geloof ik zo te zijn, en houd ’t voor ware woorden:
Uw laan strekt voor ’t schavot van ’t strenge gerecht en ’t moorden;
Uw hoeve is ’t schouwtoneel van dit bloedstortend spel.
De Lijster doorweekt uw zand met bloed; de Vink, te snel
Door het bedrieglijk net toch onvoorzien gegrepen,
Wordt van de wrede duim des veldtirans genepen,
 Zo oefent hij zijn macht uit en kneust het kleine hoofd,
Van ’t tere vogeltje, dat hij zo van ’t leven berooft.
Maar als de Lijster zijn noodklachten kon uiten
Zij zou dan tegen de rechter met deze rede besluiten:
,,Dat haar ten onrechte een snode dood werd  aangedaan;
,,Dat vogels onder wet noch onder geboden staan:
,,Dat zij de noodwet volgt, waar iedereen zich naar
moet neigen;
,,Dat vrije keus noch wil haar nooit geweest is eigen;
,,En dat de wijde lucht voor elk een open staat”


En zo gaat het nog enige tijd door. Uiteindelijk werden lijmstok en klapnet verboden zo ergens in het midden van de vorige eeuw. Zelfs pas jaren zestig denk ik. Al ging het dan vaak niet meer om vogels om te eten, maar om zangvogeltjes voor in kooitjes. Recent hoorde ik dat er in restaurant Pronckheer in Cothen spreeuwen waren opgedist. De archeoloog in mij wil ze proeven. De vogelliefhebber trekt de wenkbrauwen op. Maar het is een glijdende schaal. Duiven, fazanten, kwartels, eenden, ganzen, kippen, kalkoenen geen probleem. Lijsters, spreeuwen, ortolanen liever niet. We eten pas een dikke honderd jaar geen zangvogeltjes meer. Wegens jammer en uitsterven. 


Op het plaatje allerlei vormen van jacht in de middeleeuwen.