Komkommertijd – 3

Hoe het de komkommer verder ging? Wanneer de welgestelden in Europa zomers herenboer gaan spelen op hun buitens en een moestuin (laten) aanleggen, zie je de komkommer weer terug. Een stukje geschiedenis uit Frankijk: Olivier de Serres maakt in zijn Theatre d’Agriculture (1600) onderscheid tussen grote, middelgrote en kleine komkommers van verschillende kleur: wit, groen en grijsachtig. De Combles in het midden van de 17e eeuw kent er vier. Le Bon Jardinier (de goede tuinman) kent in de eerste uitgaven slechts twee: een vroege witte en een late gele. En een groene variant voor de augurken.

Terug naar eigen land. Wat zegt De Verstandige Hovenier in 1768 over “Comcommers in de Maendt April”? Hier mijn samenvatting en hertaling:
“Comcommers vereisen dezelfde behandeling als pompoenen. Men steekt het zaad op het laatst van april in de aarde. Anderen zaaien ze in Maart opeen Meloenberg, en beschermen ze lichtelijk tegen vorst en koude. Men behoeft niet te wieden; mits dat ze schoner worden als ze met kruiden rondom bezet zijn. (…) Je vindt witte en groene komkommers, waarvan de witte het lekkerste zijn. Bovendien is er een soort die men wilde of ezels-komkommer noemt, deze worden niet als voedsel gebruikt, maar alleen voor medicinale toepassingen.” Dan volgt een heel stuk over de humeurenleer facetten van de komkommer. En als volgt een culinaire tip: “In Spanje eten ze komkommers als een salade met olie, peper en azijn.”

Op het schilderij van Beuckelaer zowel onder de eend als bij het haasje komkommers, zoals je ze nu nog wel bij de Turkse groenteboer kunt krijgen, of wanneer je in Frankrijk met vakantie bent. Flink uitgevallen augurken qua vorm. Hebben daar waar ze liggen vast al een onnette betekenis.

Morgen verder.