Die broodnodige voedingsstoffen
De Bruchemse rommelmarkt, een jaarlijks terugkerend festijn, waarvan de opbrengst voor goede doelen bestemd is. Het hele dorp – althans wie zich daar bij betrokken voelt – doet op de een of andere manier mee. Of het nou sjouwen en bouwen is, of in de kraam staan of pannenkoeken bakken. We zijn er al jaren graag te gast. En altijd kom ik weer met een schat aan kookboeken terug. Nou denken jullie: maar ze heeft toch alles al? Dat is nou juist het leuke. Ieder jaar blijkt weer dat er nog wat bij kan. Zoals het Margriet Kookboek, een beknopte editie. Helaas zonder jaartal, maar ik schat begin jaren zestig van de vorige eeuw. Samengesteld door Marianne en met medewerking van de Voedingsraad. Met achterin een handige kalender welke groente je in welke maand kunt krijgen. Helemaal leuk is het overzicht op pagina 220: Wat heeft uw lichaam aan voedingsstoffen nodig. Ik citeer een stukje, want je gelooft je ogen niet.
1. plantaardige en dierlijke eiwitten (hoofdzakelijk voor de opbouw van ons lichaam)
2. vetten (leveren warme en energie) gebruikt u hiervan te veel, dan worden deze opgeslagen in de vorm van lichaamsvet. (Dik worden!)
3. koolhydraten (leveren eveneens warmte en energie, en ook reserve). Ook hier wordt het teveel aan koolhydraten omgezet in lichaamsvet!.
4. water, dat in ons lichaam de functie vervult van oplosmiddel.
5. mineralen (bouwstoffen van het lichaam) die onmisbaar zijn voor onze voedings zoals kalk, ijzer, fosfor, magnesium, jodium, koper;
en tot slot
6. vitaminen, stoffen warvan de samenstelling soms nog onbeken is maar die in kleine hoeveelheden in onze voeding moeten voorkomen. Belangrijk zijn: vitamine A, carotine, vitamine B1, B2, C, D en E.
In een goede afwisselende voeding zullen echter al deze voedingsstoffen voorkomen.
Kijk we wisten het al, we konden het al weten van die koolhydraten, al staat niet precies bij waar die in zitten en wat het zijn. Met die laatste – door mij in het vet gezette – zin wist de huisvrouw van vroeger wat er bedoeld werd. En dat was niet een afwisseling van pakjes en zakjes, van koeken en chips. Maar vers en veel groente. De voorplaat geeft het al aan: een lekker gebraden kipje voor het modale gezin, boontjes, asperges én een salade, grapefruit voor of toe. Mag er best wat aardappelchips bij en een glaasje – o gewaagd – Chianti uit een mandfles.
Een genot deze kookboeken. Onze moeders en oma's waren ze gek nog niet.