Bonen aan Boord

Gisteren mocht ik in het Scheepvaartmuseum een VOC-lunch aanrichten (die gekookt werd door Eke Mariën) en gesponsord door Old Amsterdam, die de hoofdsponsor van het museum is. Een verhaal erover vind je op foodlog.nl

Je zou verwachten dat er veel peulvruchten aan boord gegeten worden in de 18e eeuw. En misschien is dat wel zo, waar het de bemanning betreft. Maar aan de kapiteinstafel is dat anders. Daar doen de maaltijden niet onder voor de gemiddelde Amsterdamse huiskamer bij een welgesteld gezin. Als het tenminste niet dermate stormt dat er niets op tafel blijft staan. Ze eten natuurlijk wel peulvruchten, maar die maken deel uit van een rijk gevulde dis. Peultjes, uit de zelf meegebrachte potjes, dus ingemaakt, of een soep van witte bonen, grauwe erwten (de voorloper van onze kapucijners), erwtensoep, slaboontjes, gestoofde boerenbonen, of snijbonen. Technisch gezien zijn snijbonen, peulen en sperziebonen natuurlijk geen peulvruchten, maar eerder de onvolwassen peulvrucht.

Zijn er recepten te vinden in de 18e eeuwse kookboeken? Ik pak er mevrouw Marselis even bij. Ze geeft verschillende recepten voor peulvruchten, al dan niet uit de peul. Zoals voor gestoofde erwtjes. Hier mijn hertaling:

Gestoofde erwtjes

Neem een klont boter, zet die op het vuur en als die goed gesmolten is dan doe je daar zoveel water in als je denkt dat nodig is om de erwtjes in te laten koken. Breng het aan de kook. Doe er dan de gedopte erwtjes in met een bosje peterselie. En als die dan goed gaar zijn, dan neem je de peterselie er uit en doet er een half kommetje room bij. Roer het goed dooreen en doe het in een schaal. Als je geen room hebt, dan neem je een beetje melk of een eidooier.

Wij zouden de erwtjes nu waarschijnlijk gewoon in ruim boter garen, dan er wat room bij doen. Zout ontbreekt geheel in dit verhaal. Mag er wel bij hoor.