Afgelopen zaterdag schreef Felix een prachtig stuk in de Telegraaf over de sinaasappelboompjes van Paleis het Loo. Daar en in Kasteel Twickel beschermen ze het oude genetische materiaal van de originele oranjeboompjes in ons land. Van Italiaanse komaf naar alle waarschijnlijkheid. Het zijn – zoals ik al eerder schreef – citrus aurantium boompjes, geen sinaasappelen dus zoals we ze nu kennen. Maar de bittere, wat plattere vruchten. Die komen van oorsprong uit de Himalaya en werden via de Arabische wereld naar Spanje en andere delen van Europa gebracht. Ze kunnen beter tegen de kou dan de sinaasappelen (oorspronkelijk uit China).
Heel bijzonder was wel Felix’ eigen sinaasappelboompje. Dat mocht mee op excursie naar de kassen van het Loo. Een paar jaar geleden kreeg hij in Estramadura in een afgelegen sinaasappelboomgaard een vrucht van één van de bomen. ‘Nog van de moren’, sprak de mevrouw van de boomgaard trots. Het bleek een beetje een zurige vrucht te zijn met heerlijk fris sap. Felix bewaarde de pitten en plantte die thuis. Eén groeide uit tot een trots boompje, nou ja, meer een struik. Het kennersoog van de tuinbaas van Paleis het Loo, Wim Zieleman, bevestigde direct: het is een aurantium. Dat kon je zien aan de manier waarop het blad aan de takken zat.  En wat gebeurde er toen? Martien Bouwmeester, de sinaasappelboomfluisteraar van het Loo, pakte een snoeischaar, een stokje en wat draad. Hij nam het boompje uit zijn pot, schudde de aarde eraf en bestudeerde de wortelstructuur. Er zaten wel wát, maar niet genoeg witte haarworteltjes aan. Maar boompje zou het wel redden. Mits geplant in de echte sinaasappelgrondmix van het Loo. En zulks geschiedde. Het boompje werd verpot (niet te grote pot, ze houden van een beetje krap) en in vorm gesnoeid. Stokje er langs (ik speelde voor opper en gaf keurig op tijd de gewenste hulpmiddelen aan), draadjes er om. En het boompje richtte zich fier op. Een uniek exemplaar in dit land, deze citrus aurantium Felix Major uit de Estremadura. Het genetisch materiaal zou een studie waard zijn. Iemand wakker, in Wageningen?